“Gaat u maar even een kopje koffiedrinken, dan sluiten wij de kist wel even…”
“Neemt u vooral nog een kopje koffie dan kijken wij even welke bloemen u mee kunt nemen naar het crematorium, want ze hoeven echt niet allemáál mee hoor, ze komen na het afscheid dan toch maar bij een vreemde muur te liggen”.
“Gaat u nog maar even in de keuken zitten dan zetten wij de kist alvast op de stoep. U wilde toch zelf de kist naar buiten dragen hé, maar de eerste bocht is niet makkelijk en daar wilt u vast niet bij zijn, dus dat doen wij eerst even voor u”.
Ik stond erbij en was flabbergasted
Dit had ik in mijn 20 jaar als afscheidsfotograaf nog nooit meegemaakt. Zó weinig overleg, zo veel aannames en zo weinig eigen inbreng mogelijk voor de familie. Normaal gesproken ben ik als fotograaf echt niet de persoon die vindt hier direct iets van te moeten zeggen, maar dit kon écht niet. Gelukkig was ik twee dagen eerder al bij de familie geweest om kennis én de eerste foto’s te maken en dus niet meer geheel vreemd.
Ik hoorde mijzelf dan ook zeggen: “Wanneer jullie de kist zelf willen sluiten kan dat hoor, dat is heel gebruikelijk en hoeft echt niet alleen door meneer de uitvaartleider worden gedaan. En neem vooral de bloemen mee naar het crematorium welke jullie willen en jullie kunnen deze na de plechtigheid gerust weer mee naar huis nemen, doen veel meer families”.
Het werd me niet in dank afgenomen, maar de familie was blij. Ik begrijp heus wel dat een kist naar buiten dragen soms een ingewikkeld iets kan zijn en dat het dan voor de familie misschien écht beter is om daar even niet bij te zijn, maar in dit geval was van een moeilijke manoeuvre in een krappe ruimte geen sprake.
Nog even op de valreep
De kist werd in de rouwauto geschoven en de uitvaartleider sprak mij aan: “Ik wil niet op de foto en mijn assistent ook niet, dat u dat even weet”, ik was opnieuw meer dan verbaasd, maar gelukkig nog steeds alert en strijdbaar. “Meneer, ik ben door de familie gevraagd om een beeldverslag van dit afscheid te maken en ik neem aan dat u gaat voorlopen – voor de rouwauto aanlopen – terwijl de rouwauto wegrijdt van het huis. Dat is een beeld welke de familie vast graag wil hebben en die maak ik dus. Daarna zal ik proberen u zo weinig mogelijk te fotograferen”.
Later kreeg ik van de familie onderstaande review, maar die hoef je natuurlijk niet helemaal te lezen. Mijn taak was volbracht, ik had waarde toegevoegd aan de periode ná het definitieve afscheid en dat is waarom ik dit werk zo graag doe. Foto’s maken die ertoe doen.
De uitvaartleider heb ik een aantal weken later nog wat foto’s toegestuurd, waar hij goed en professioneel op stond. Het siert hem dat ik een berichtje terugkreeg met een soort van excuses: een eerdere fotograaf had hij als uitermate storend ervaren, want deze lag zelfs op de buik voor de rouwauto, vandaar…
Ik maak óók graag mooie en waar mogelijk originele beelden, maar in de weg lopen of liggen is wel het laatste wat je als afscheidsfotograaf moet willen. Tenzij je alleen dán het beeld kunt maken welke volgens jou onmisbaar is, want nabestaanden letten echt vele malen minder op jou dan jij op hen. Onzichtbaar kun je niet zijn, maar weinig zichtbaar en toch een mooie reportage kunnen leveren is een prima streven.
Review ‘Afscheid van mijn vader’
Wanneer een dierbare overlijdt, komt er ontzettend veel op je af’ hoor je mensen vaak zeggen. Het klinkt als een enorm cliché, maar het is echt waar. Onze vader had niet veel zaken rondom zijn dood geregeld, dus wij hebben veel dingen moeten besluiten. De week na het overlijden is een soort rush waar je doorheen gaat. Een opeenstapeling van besluiten, emoties en momenten. Om hier later rustig op terug te kunnen kijken, hebben we besloten om enkele momenten vast te laten leggen. Daarnaast heeft onze vader zijn hele leven veel heeft gefotografeerd, waardoor we het passend vonden om zijn laatste afscheid vast te leggen.
We zijn in contact getreden met Kristel een dag na ons vaders overlijden. De volgende dag kon ze al langskomen om te overleggen en een paar eerste momenten vast te leggen. Het contact met Kristel was heel fijn en droeg gelijk al bij aan het verwerken van de schok van het plotselinge overlijden van onze vader.
Op de dag van de begrafenis was ze onzichtbaar aanwezig en heeft ze vele bijzondere momenten vastgelegd. Een ieder was die dag zo bezig met alles wat er moet gebeuren en zijn/ haar eigen verdriet. Het voelde heel vertrouwd dat Kristel bij alle emotionele momenten aanwezig was. Haar rust en professionaliteit stralen vertrouwen uit, niet alleen bij ons, maar ook bij alle familie en vrienden die die dag afscheid kwamen nemen van onze vader. Ook het samenstellen van het fotoalbum ging in goed overleg en het resultaat is prachtig geworden.
We zijn heel dankbaar dat we Kristel zijn tegengekomen en dat zij het laatste afscheid van onze vader heeft vastgelegd. Het later rustig terug kunnen kijken van beelden van die dag en van onze overleden vader vinden wij ontzettend waardevol.
Het helpt bij de verwerking van het verdriet en het ontroert om te zien dat er zoveel mensen zijn die je steunen in deze moeilijke tijd.
Kristel, je bent een heel bijzonder mens. Bedankt vanuit de grond van ons hart”.
Mooi geschreven Kristel, met jou rust weet je toch te vertellen wat mensen in rouw niet doen! Ga zo door. Je bent een topvrouw ❤️
Dank Cora, lief van je!
Wat een mooi verhaal Kristel.
Dankjewel Hans, altijd fijn zo’n reactie te krijgen!
Soms word je monddood gemaakt in toch al een emotionele gebeurtenis. Zeer goed van jou om je er mee te bemoeien.
Zo kunnen deze mensen terugkijken op een mooie plechtigheid.
Je bent een kanjer ??
Dank voor je reactie Janny en het is volgens mij ook erg belangrijk om een afscheid góed te doen, zodat nabestaanden met deze herinneringen verder kunnen in een vrijwel altijd moeilijke tijd die volgt.
Zichtbaar betrokken en toch bijna onzichtbaar aanwezig als fotograaf. Jou persoonlijkheid en empathisch vermogen maken dat jij geknipt bent om een definitief afscheid zo waardevol vasts te leggen.
Dank Ria!!! ?????